Nederlandse koel- en vrieshuizen maken bijna allemaal gebruik van de Nekovri-voorwaarden, de branchevoorwaarden van de Vereniging van Nederlandse Koel- en Vrieshuizen (“Nekovri”). En dat is niet voor niets. De voorwaarden kunnen heel nuttig zijn. Zo zorgt de exoneratie-clausule uit de Nekovri-voorwaarden ervoor dat het koel-/vrieshuis eigenlijk zelden aansprakelijk is voor schade. Maar je kunt het natuurlijk ook te bont maken en dan helpen zelfs de Nekrovi-voorwaarden niet.
Dit jaar hebben twee rechtbanken in twee verschillende procedures zich gebogen over de exoneratieclausule uit de Nekovri-voorwaarden. In beide gevallen had H&S Coldstores een beroep gedaan op de uitsluiting van de aansprakelijkheid.
Sinaasappelsap met stukjes
H&S Coldstores verwerkt al lange tijd sinaasappelsap voor LDC. Na deze verwerking slaat H&S Coldstores het sap voor LDC op in afwachting van export naar China. Op enige moment kwamen er meerdere klachten uit China. Er zouden stukjes in de sinaasappelsap zitten. Na onderzoek bleek het te gaan om contaminatie met “plant material and spores inside a coating”. Wat ik mij daar precies bij voor moet stellen, weet ik niet, maar erg smakelijk klinkt het niet. De schade zou volgens LDC zo’n 2 miljoen euro bedragen.
Bij de rechtbank Gelderland twisten partijen over de vraag of H&S Coldstores iets te verwijten valt. Een oordeel over de vraag of er sprake is van een tekortschieten kan volgens de rechtbank in het midden blijven. Op grond van de exoneratie-clausule uit de Nekovri-voorwaarden (artikel 55 lid 3) is H&S Coldstores namelijk alleen aansprakelijk als de schade is veroorzaakt door opzet, grove schuld of grove nalatigheid van H&S Coldstores zelf of haar leidinggevende ondergeschikten. En, zo oordeelt de rechtbank, wat er ook te zeggen is over de verwijten aan het adres van H&S Coldstores, zij rechtvaardigen niet de conclusie dat er sprake is van opzet, grove schuld of grove nalatigheid van de mensen die de scepter zwaaien bij H&S Coldstores.
De stelling van LDC dat het beroep op de exoneratie naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is, wijst de rechtbank af. Volgens de rechtbank is de verregaande uitsluiting van de aansprakelijkheid zo vreemd niet. Daarbij wijst de rechtbank naar de toelichting op de exoneratie die in artikel 55 lid 1 van de Nekrovi-voorwaarden is opgenomen:
“4.16 (…) Bovendien is gelet op de aard van de overeenkomst en de aan de uitvoering daarvan verbonden risico’s een vergaande beperking van aansprakelijkheid niet onbegrijpelijk. In algemene zin is daarover in artikel 55 lid 1 van de Nekovri voorwaarden een toelichting opgenomen. Daarin wordt erop gewezen dat bij de overeenkomsten waarop die voorwaarden betrekking hebben de vergoeding voor uitvoering een fractie is van de waarde van de goederen waar het om gaat. Voorts wordt erop gewezen dat het moeilijk of kostbaar is voor de bewaarnemer of bewerker om een verzekering te sluiten terwijl dat voor de bewaargever veel eenvoudiger kan en tegen lagere kosten. Verder wordt in dit artikellid gewezen op de omstandigheid dat een bewaarnemer/bewerker slechts in beperkte mate invloed heeft op de kwaliteit van het product. Het laatste speelt in deze kwestie des te meer nu sprake is van versproducten die dus bederfelijk zijn.”
De rechtbank onderkent dus het belang en de achtergrond van de exoneratie en H&S Coldstore is niet aansprakelijk voor de miljoenenclaim. Althans, voor deze claim, want eerder dit jaar ging het wel mis bij de Rotterdamse rechtbank. Daarover volgende week meer.
Lees hier de uitspraak van de rechtbank Gelderland: (rechtbank Gelderland, 19 mei 2021, ECLI:NL:RBGEL:2021:3584)